چکیده
زمینه:
با رشد فزاینده استفاده از شبکه‌های اجتماعی، مطالعات فراوانی به بررسی اثرات روانشناختی آن‌ها پرداخته‌اند. تحقیقات پیشین نشان داده‌اند که شبکه‌های مجازی، به‌ویژه اینستاگرام، بر سلامت روان کاربران تأثیر منفی گذاشته و آن‌ها را مستعد اختلالات روانی می‌کنند. با این حال، این مطالعات توصیفی بوده و صرفاً به ارائه بیانیه‌های توصیفی پرداخته‌اند؛ در نتیجه به درک عمیق این آسیب‌پذیری کمکی نکرده‌اند. بر این اساس، باید مطالعات کیفی برای کاوش در این پدیده انجام گیرد.
اهداف:
این مقاله با این فرض که شبکه‌ها افراد را از منظر روانکاوی در برابر پیامدهای بالینی آسیب‌پذیر می‌کنند، هدف خود را فهم ویژگی‌های شخصیتی کلیدی کاربران پُرطرفدار ایرانی در اینستاگرام قرار داد.
روش‌ها:
در خصوص روش تحقیق، از تحلیل محتوای قیاسی برای داده‌های استخراج شده از مصاحبه‌های عمیق نیمه‌ساختاریافته با کاربرانی که بیش از ۱۰٬۰۰۰ دنبال‌کننده داشتند، استفاده شد. برای معنابخشی به داده‌های گردآوری شده، از راهنمای تشخیص روان‌پویشی (PDM-2) ویرایش دوم و ماتریس تحلیل ساختاریافته بهره گرفته شد.
یافته‌ها:
نتایج نشان داد که ویژگی‌های شخصیتی کلیدی مسلط در کاربران پُرطرفدار اینستاگرام، خودشیفتگی با سه زیرمجموعه (شامل: تنش محوری خودشیفتگی، باور بیمارگونه درباره خود، و باور بیمارگونه درباره دیگران) و افسردگی با دو زیرمجموعه (شامل: باور بیمارگونه افسرده‌وار درباره خود و باور بیمارگونه درباره دیگران) بود.
نتیجه‌گیری:
مطابق با یافته‌ها، ساختارها و مقوله‌هایی که تجربیات ما را در اینستاگرام تحکیم می‌کنند، ذاتیاً خودشیفته‌گونه هستند. اینستاگرام به جای تغییر دینامیک افراد، با عادی‌سازی و تقویت رفتارهای مشابه شخصیت خودشیفتگی که توسط ساختار خانواده و فرهنگ جامعه زمینه سازی شده است، این سبک فکری و ارتباطی را به شکلی معکوس ترویج می‌کند.